De geschiedenis van het Kwakoe Festival

De geschiedenis van het Kwakoe Festival moet nog geschreven worden, maar de man die aan de wieg heeft gestaan van dit festival kent het uit zijn hoofd. Roy Groenberg, die een kwart eeuw geleden samen met Dennis Rust voor de notaris stond, is nog even bevlogen als toen. Toen hij in 1973 in Nederland kwam was hij het er met zijn buurtvriendjes al gauw over eens dat er iets moest gebeuren voor de “achterban”, de groep mensen die regelmatig in het Caribische Centrum in de Bijlmermeer bijeenkwam. Samen met Harold Axwijk, Guno Bakboord, Walter Roseval en Chas Warning waren zij de mannen van het eerste uur. “We kregen al gauw gehoor bij de gemeente. Het begon een beetje hectisch, maar al gauw ontwikkelden we ons als groep en als individu”, aldus Groenberg die tot 1988 directeur was. “Kwakoe was van het begin af een goede zaak. En dat is het nog steeds. Het begon met voetballen, door Emile Esajas opgebouwd en van een toernooi met twee kraampjes heeft het zich ontwikkeld tot een festival met honderden kramen”.

De geest van Kwakoe is al die tijd in stand gebleven. “Kwakoe is het symbool van vrijheid”, aldus Groenberg. “In de zin van vrij zijn om sámen met anderen het leven te beleven. Dat mogen we nooit vergeten. God heeft ons tenslotte allemaal op deze aarde gezet”.

Het festival geeft vooral een boodschap mee aan de jeugd. Die luidt kort en krachtig: “Blijf jezelf, werk hard en laat je niet van de wijs brengen”. Groenberg ziet de toekomst van Kwakoe rooskleurig in: “Kwakoe is een Nederlands ding. We wonen tenslotte allemaal in dit land en moeten met elkaar verder”.

Wie of wat is Kwakoe?

Aan de Dr. Sophie Redmondstraat te Paramaribo staat het beeld van Kwakoe. De oorsprong van het beeld ligt in de Surinaamse cultuur. In 1963 is het beeld onthuld ter gelegenheid van de viering 100 jaar afschaffing slavernij in Suriname. Het beeld is ontworpen door de Surinaamse kunstenaar Jozef Klas. 

Wat betekent Kwakoe?

In de Afrikaanse traditie is het gebruikelijk dat kinderen de naam dragen van de dag waarop ze geboren worden. Met name mannelijke nakomelingen die op woensdag werden geboren kregen de naam Kwakoe. Zo ook een heleboel Surinamers met een Afrikaanse afkomst.

Op 1 juli 1863 werd de slavernij in Suriname afgeschaft. Honderd jaar na dato werd ter herinnering van de afschaffing van de slavernij een standbeeld van een ontketende slaaf onthuld; deze staat symbool voor emancipatie. Omdat 1 juli 1863 op een woensdag viel heeft het beeld de naam Kwakoe gekregen. 

Hoe is het festival begonnen?

Het festival begon in het jaar 1975 als voetbaltoernooi voor thuisblijvers tijdens de vakantieweken in Amsterdam Zuidoost. Bezoekers van het festival waren hoofdzakelijk bewoners van Amsterdam Zuidoost, waardoor het festival al vanaf het begin een multicultureel karakter had. In de loop der jaren heeft het festival zich ontwikkeld tot de grootste multiculturele manifestatie met circa 1 miljoen bezoekers. Vijftig procent is afkomstig uit Amsterdam en omgeving. De andere helft is afkomstig uit heel Nederland.

Bezoekers zijn hoofdzakelijk afkomstig uit minderheidsgroepen met een sterk Surinaams, Antilliaans en Afrikaans accent. De laatste jaren kunnen we ons echter verheugen in een steeds grotere groep bezoekers uit andere culturen en Nederlanders. 

Hoe zit het met de befaamde Kwakoe sfeer?

Het festival is intussen uitgegroeid tot een ontmoetingsplaats voor het weerzien van oude vrienden en bekenden een verbroederingsplek voor jong en oud van alle culturen.

Het festival is warm, vrolijk, kleurrijk, spannend, leerrijk, relaxed en er is overal humor en blijdschap. Het festival geeft een tropische vakantie en vrijetijdsgevoel met een veelheid van activiteiten, entertainment en informatie.

Vandaar onze slogan: It’s Kwakoe time, feel Kwakoe! 

Hoe kan het dat het festival gratis toegankelijk is?

Het festival krijgt zijn inkomsten uit de verhuur van stands, uit participatie en uit de collecte die bij de ingangen van terrein wordt gehouden. De medewerkers zijn voor het grootste deel vrijwilligers. We slagen er elk jaar weer met moeite in de eindjes aan elkaar te knopen. U als bezoekers kan er ook voor zorgen dat we het festival gratis kunnen houden. Geef daarom aan de collectanten, alle beetjes helpen.

Kunnen de prijzen op de stands niet lager?

De prijzen worden door de standhouders zelf vastgesteld en zijn geen zaak van Kwakoe. Kijk dus een beetje rond om de laagste te vinden. Bedenk overigens dat de standhouders aan het festival huur moeten betalen, want dat is immers een onderdeel van het gratis houden van het festival. Standhouders moeten ook leven en zij dragen risico.